zeukesan – 7 orrialdea – Zeuk Esan 116111

Esan ala ez esan?

Orain direla hile batzuk atal honetan “Egin ala ez egin…” izeneko post bat idatzi genuen. Hartan neska mutil askok izaten dituzten zalantzak lehenengo harremanaren inguruan plazaratu genituen.

Gaurkoan beste galdera batekin gatoz, hau da: Esan ala ez esan?

Egoera askotarako du aplikazioa galdera honek. Hemen adibide batzuk:

Esango diet ala ez haurdun nagoela?
Inoiz deitu digute neska gaztetxoek egoera horretan, kezkaz beterik. Jakin badakigu esatearena trantze latza izan behar duela, baina ezinbestekoa egiten zaigu gurasoenganako bidea har dezatela komendatzea. Azken finean haurdunaldia aurrera joan ahala(horrela aukeraturik) ,igarri egingo zaio, eta bide guzti horretan babesa eta gozotasuna beharko du.

Esango diet ala ez sei “penka” ditudala?
Beste klasikoa bat dugu hau. Gurasoen erreakzioaren beldur izaten dira askotxo emaitza traketzak jaso ondoren. Beraiei dagozkie eskutuan ibiltzea edo aurpegia emanaz egia esatea. Arinago edo nekezago aita-amak beti enteratzen dira izandakoarekin eta orduan haserrea mardulagoa izan liteke. Erantzunkizuna hartzen ikasi beharra dago, norberaren ibilbidearen jabe izaten ikasteko.

Esango al diot nire bikoteari beste bat gustatzen zaidala?
Amodiozko ditxosozko lalantzak!! Bai gaztetan eta bai heldutan inor ez gara libretan honelako kontuekin. Erabakia beti dago norberaren teilatuan, eta horretarako kontuan hartzekoak emengo hauek: lagunari egin diezaiokezun mina gezurretan ari baza, eta zuk zuri min emateko duzun arriskua zure egiari bizkarra ematen bazabiltza.

Guzti hauetarako ezin esan erantzun borobilik dagoenik, zeren kasu bakoitzak bere berezitasunak eta ñabardurak ditu. Ongi aztertu beharra dago auziaren mamia erantzuna gauzatzeko behar bezala.

Aipatutako zalantzak nola erantzungo zenuke zuk?

Heriotzaz mintzatuz bai?

Sarritan esan dizuegu bidaltzeko zuen idatziak, gure blogean nahi baldin badituzue agertzea.

Ondorengoa 16 urteko neska batena da. Sinadura barik doa, gurea zerbitzu konfidentziala delako. Heriotzari buruz eta gai horrek ukitzen dizkion sentipenei buruzko hausnarketa sakona egiten du bertan gure idazle gazteak.

Besteak beste, esaten digu gaur egunean nekez hitz egiten dela etxeetan heriotzaz, eta berak uste duela egin beharko litzatekeela bizitzaren zatia delako. Ea gustatzen zaizuen bada!!

“Gaur biraka daukat buruan heriotzaren kontua. Uste dut hainbat gaien inguruan ez gaudela batere prestatuak.

Bizia ezin da ulertu heriotzarik gabe. Honetan ikara sentitzen dut, ezezagutzari, minari, ustekabeari, etabar.

Orain dela gutxi aitona hil zitzaidan. Aitak eta amak deenboran esaten zuten gutxirako zegoela, zahartxoa baitzegoen gure aittita maitea. Mingarria izan zen arren, bagenekian gerta beharrekoa zela eta horrek ere bere balioa du, nahiz eta prestatuak sekula ez garen egoten.

Luzaroan gaiso dihardutenena ere ez da txantxetakoa . Nire inguru hurbilean baditut honelako adibideak baita ere: endekapenezko gaisoak. Denbora joan ahala, osasuna galtzen zoaz heriotza unea gauzatu bitartean.

Nire lagun min batek aita du osasun egoera larri batean murgilduta, eta berak ez digu txintik ere esaten. On egingo lioke barrua husteak, baina ez nahiz ausartzen kontu hura ateraten bere aurrean.

Nire amak esaten dit norbaiten lagutza beharko lukeela eta bere ondoan egotea lagungarria egingo zaiola, baina presionatu barik.

Sortekoa naiz, batetik nire gurasoek ez diotelako honelako gauzetaz mintzatzeari uko egiten. Nire aitona joan zenean esan ziguten pribilegiatuak ginela hainbat urtetan berarekin bizi izan ginelako eta ondorioz izango genituen oroitzapen gozo pilarekin gure bizia lurrintzeko aukera izando dugulako.

Horrela ikusita ez du hainbeste ikara ematen, ezta?

Zuek norekin hitzegiten duzue gai hauen inguruan?

Rollo onez sare sozialetan

Sare sozialak pilpilean ditugu!!!. Primeran daude: lagunekin txateatu, koadrilako argazkiak igo, ebentoak sortu, gauza askori buruzko informazioa lortzeko eta etabar luze bat, dudarik gabe!!

Tamalez sare sozialetan, kalean zein institutoan gertatzen diren bezala, ezbeharrak ere ematen dira noizbehinka. Hor ditugu Tuenti edo Facebook erabiliz, ezagun eta eskolakideen artean ospea hartzen ari diren erasoak.

116111 telefonoan tokatu izan zaigu honelako dei batzuk jasotzea. Irainak, mehatxuak eta umiliazioak, besteak beste, pairatu ostean gehienek ez dakite zer egin. Horrelakoetarako gaur emango dizkizuegu aholku baliogarri batzuk.

Lehenik oinarrizkoa den kontu bat, baina zoritxarrez sarritan ahazten duguna, hau da: Offline zaudenean argitaratzen ez dituzun edukiak, ez itzazu argitaratu online zaudenean. Argiago esanda: kaletik ez zoaz edozeini zure argazki eta intimitateak erakusten, ezta? Ba zergatik egiten duzu kontrakoa Tuientin?????
“Rollo onez sare sozialetan” irakurtzen jarraitu

Txantxa telefonikoa

Hor garbitzen ahal dira arropak?
Ez bada
Zikin ahalakoak!!

Bai, pizza bat nahiko nuke eskatu: txanpinoa, gazta eta urdaiazpikoarekin

———————————————-

Etabar, etabar etabar luze bat!!! Bai denetarik!! Txantxak egiteko grinarekin ere sarritan deitzen digute 116111 telefonora.

Bagenekian hasi aurretik, zeren honelako txantxa betidanik izan dira, eta gu ere izan ginen parte gazteago ginela.

Horietatik askotxo baliagarri bihurtzen dira azkenik. Inoiz berba egin ahala, oker hasi dena gustuko elkarrizketa gauzatzen baita, bai guretzako eta baita deitu duenarentzako ere.

Inoiz gertatu izan zaigu adarjotzen ibili dena, egun batzuren buruan bueltan ari zaigula kezkatzen zaion zerbaiti buruz galdezka, jakin badakitelako belarría fin-fin ipintzen badakigula.

Nerabeek taldearen babesean egiten dituzte honelako bromak. Deilariek badakite esku-zapalak prest edukiko dutela alboko taldekideek, txaloaren txaloz giroa berotuz eta gureganako atrebentziak pilpitzeko desioz. Horrela inoiz tokatu izan zaigu gustu txarreko adarjotzeak jasatzea, baita ere.

Prestu izando gaituzte gazteek, beraien txantxen eskutuan altxor bitxiak sortzen baitira inoiz.

Aratusteak lagunartean

Aratusteak izan zirela eta, atzo arratsean koadrila baten deia jaso nuen, bizi izan zuten jai-giroaz mintzatzen. Mozorrotuz gero, lehiaketa batean parte hartu zuten. Gerora batzuen eta besteen desioak uztartu ezinik, muturka ere ibili omen ziren, naiz eta azkenik animoak baretu eta liskarrak alde batetara uztea lortu zuten, nonbait.

Asko gustatu zitzaidan izandako iskanbilaren inguruan zer nolako gogoetak partekatu zizkidaten.

“Erabat beharrezkoa da barka eskatzen ikastea”– esan zidan batek.
“Barka eskatzea ez da makurtzea, zeren gustiz adoretsua izan behar da horretarako”– besteak

Gero apurka jaian gertatu izan ziren bitxikeri anitzak kontatu zizkidaten. Gehien hunkitu zieten gertakaria ospitalera eraman zuten mutilarena izan omen zen; porru bat erretzeagatik, edo agian bi. Zeharo izutu ziren antza, eta gertatzear zela, zer egin ez zekitela dardarka egon ziren nonbait.

Horrelakoetan 112-ra (SOS Deiak) deitu beharra dago. Ostean, jarrito dira hauek kontaktoan gurasoekin. Larriegia ez bada, agian ez dago zenbaki horretara deitu beharrik, baina nagusi baten laguntza topatu behar da, badaezpada

Gurasoak askenik beti izango dute gertatutakoaren berri, eta ikara edo zalantzagatik ez dadila zuen lagunik laguntza gabe gelditu, arriskutsua izan baitaiteke. Kuadrila honek bazuen zertaz kextatu, besteak beste.

“Beti dago pasatzen den norbait eta horien erruz besteok ordaindu behar izaten dugu gurasoen erretolikak..”– esaten zidaten haserre. Egia ere izan daiteke, ezta?

Maitetxo artzaina

Dagoeneko denok ezagutzen dugu Artzaina eta Otsoaren ipuina. Bai, ezta?

Lehengo egunean neska gazte batzuren deia sartu zitzaigun 116111ean: ipuin horrekin zerikusia zeukan deia, hain zuzen ere.

Hauek, neska lagun baten ustezko amodioa kontuekin liluratu zeuden. Dirudienez Maite (horrela deituko diogu neska honi) hainbat amoranterekin ibilia omen zegoen, eta bere hitzetatik ondorioaztatzen omen zitzaion bide berean jarraitzeko grina.

Inbidiak eta harridurak eraman zituzten gure deilariek Maiten uztezko ligue bati galdeketa motz zein zorrotz bat egitera.

Benetako kontua hemen hasten da. Zer dela eta? Mutil hori aho-zabalik gelditu zitzaien, galdetu ziotenean ea Maiterekin ibilia zen. Behin eta berriro ezetz zioten mutilak, haserre puntura heldu arte. Bat-batean, mutila alde batetara utzi eta arrapaladan Maiteren bila irten ziren, hari azalpenak eskatzeko asmoarekin.

Topatu bezain laster, aurpegiratu zioten mutilarekin izandakoa eta …;Maite, estu, negarrez hasi zen. Bai, aitortu zuen gezurretan ibili zela…aspalditik!

Dei egunean, kezkati ageri zitzaizkigun neska hauek beren lagunaren portaera baitzela. Ez zekiten zein izan zitekeen gezur potolo horien arrazoia, eta hori galdetu ziguten. A zelako galdera beraz!!

Arrazoiak asko izan daitezke!! Baina agian autoestimu arazoren bat edo beste egon daiteke portaera horien azpian. Gezurrak era askotakoak izan arren, gure kanpo-irudia hobetzeko gezurrez baliatzen garenean, autoestimu baxuaren hipotesia kontutan hartzekoa dugu. Dena dela, hori Maitek bakarrik jakin lezake.

Zer erantzun genien neska hauei? Maiteri esateko, beraiengandik onartua nahi badu izan ez daukala zertan ez diren gauzak asmatzen ibili beharrik.. Konpromesu hori hartu zuten neskato hauek. Ikusi egin behar zerbaiterako baliogarri ote zitzaien denei. Eraberean, gure 116111 telefono zenbakia eskuragarri zeukatela gogoratu genien, eta horren berri emateko Maite lagunari, baita ere.

Lagun ona

Gaur jaso dugu bene-benetako dei zoragarria bat, hainbat txatxaren bitartean.

Hamalau urteko neska bat izan da gure 116111 telefono zenbakia markatu duena. Kezkatuta agertu zaigu bere lagun baten arazoak direla eta. Antza lagun horrek ez du ea ezer jaten; erabat ahul eta argal dago aspaldi, baina bere burua lodi ikusten du. Gure deilariak uste du bere laguna anorexiaz jota egon daitekeela.

Biak doaz ikastetxe batera eta bertako irakaslegoa arduratuta dago lagunagatik. Egin behar den modura, ipini dira harremanetan neskaren gurasoekin eta ematen du laster sendagilearengana eramango dutela laguntza emateko.

Baina gure deilaria zerbait gehiago egin beharrean dago eta ez daki zer. Esan diogu nahiko egiten dagoela eta lagunaren ondoan egotea dela egin dezaken gauzarik hoberena. Gurasoek eta sendagileek emango diote behar duen babesa eta laguntza,baina lagun baten berotasuna ezinbestekoa egingo zaio trantze horretan.

Gure laguntza izango du deilari honek nahi duen guztirako. Honelako gazteak zaindu beharrak daude eta. Horregatik ba, pozik gaude honelako deia pozgarriak baitira.

Norekin fida naiteke? (14 urteko neskatoa)

Lehengo egunean a zelako agiraka egin zidan amak, nire lagun Sonia erretzen ikusi zuelako. Goiak eta beheak astindu ostean, bigarren aldeari ekin zion ohiko argudioek erabiliz; hots:

“Ez erre!!, nikotina ezagutzen den drogarik kaltegarrienetariko baita. Nire garaian ez zegoen informaziorik eta ez nuen jakin zelako zulotan sartzen nintzen…zuek aukera duzue hobebeharrez erabakitzeko…kontuan izan behin hasiz gero zaila egiten dela ustea eta askok eta askok ezin izaten dutela…”

Ostean, hitza eman zidan esanez ez ziola ezer esango Soniaren amari, baina neskatoari pare bat gauzatxo esan omen ziola. Nire ama horrelako da: agian erretolikari lartxoa, baina ez da kontakatilu mingain arina.

Nik ulertzen diot. Berak erretzeari utzi zion lehen haurdunaldiarekin batera : erretzeak edo kea arnasteak kalte gordinak badakarkigu nagusioi, zer ez dio eragingo ba haur txiki edo umeki bati? Hori gutxi balitz, gustiz garestitua dago, aginak lohitzen ditu erabat, eta arnasatsa hautsontzi zikin baten pare ipintzen zaigu.

Berak asmo onak ditu eta horregatik batez ere, ez nekien zelan esan nire lagun Soniaren tabako hornitzailea bere ama dela. Bere aitarengandik ezkutuan, noski : hurak berri izando balu…akabo!!!

Egia esan, ez zait arraroa egiten gazte batzuren jokabidea, gurasoena ikusiz gero: enborretik ezpala!!

Nire anaiak esaten du honelako gurasoek ezagututa, gureak on bilakatzen zaizkigula, naiz eta egun guztian gainean ditugun. Hortxe belarría jaten dihardute, baina fidagarriak dira. Nire ama gezurretan ari bada aitarekin, norekin fida naiteke?

Uste nuen ez zela sekula gertatuko (13 urteko neska)

(13 urteko neskato batek eginiko kontsulta da)

………………………………………………………………………………………………

“Uste nuen ez zela sekula gertatuko. Nire lagunei aspaldi iritsi zitzaien, baina ni hortxe nenbilen erdi lotsaturik beti, besteen aurrean tokiz kanpo sentitzen banintzen.

Joan den astelehenean izan zen. Bageunden denok kalean eta bat-batean pixa egin izan banu bezala, bustitasuna antzeman nuen hantxe bertan. Agudo sartu nintzen bainugelan, kendu nituen prakak eta kuleroak, eta han ez zegoen pixarik, nire lehen hilekoaren jario gorria baizik. Pozez zoratzen jarri nintzen, eguna iritsi baitzen eta berarekin batera nire lotsak eta beldurrak uxatzen hasteko garaia.

Nire amari deitu nion ahalik eta azkarren. Emozioaren arnasestuek ez zizkidaten usten gertatutakoaren berri lasai ematen. Baina bai, kontatu nion askenekoz eta erabat pozik ipini zitzaidan. ama. Elkarrizketa horretan iruditu zitzaidan gertuago nengoela berarengandik, berdinagoak izango bagina bezala.

Esan zidan etxera bueltatzeko konpresa bat ipintzeko; berak gordeta zeuzkana egun honetarako.

Ez nuen minik sentitu. Agian gogoz itxaroten nengoelako. Auskalo!!!”

Ospea?. Agian, baina zeren truke?

Denok ditugu ahalmena harremanetarako gure tokia bilatzeko. Batzuk lotsorragoak dira edo besteak irekiagoak, baina gutxika denok jartzen ditugu martxan gure trikimailu pertsonalak, jendartean gustura aritzeko.

Noizbehinka, onartuagoa izaterako bidean lagungarriak zaizkizun amarruak gure aurka bihur daitezke. Justu hori gertatu izan zaio nire auzoko neska bati. Neskato hau umetatik ezagutzen dut eta beti izan da nahiko ixila zein bakartia. Beno, beti nerabezarora bitartean

Institutoan sartu zen bezain pronto, gorputz aldaketa nabaria izan zuen. Gutxika bere itxura ikaragarri hobetu zitzaion eta, batez ere, mutilen begiraden ispiluan emakume erakargarriagoa zela hasi zen sentitzen.

Egoera bera gehiegitxo gustatzen hasi zitzaion nire ustez, eta populartasun berri horrek burura igo eta eskuetatik alde egin zion.

Horrela mutil nahikotxorekin urte zuen epe laburrean, eta batekin azpertuz gero beste berri batengana botatzen zituen bere sareak, begietau gabe otutzen zitzaion mutil horrek neska-lagunik zeuzkan edo ez.

Luzarora jendea marmarka hasi zen bere portaera ikusirik eta oso ospe txarra bereganatu zuen handik eta hemendik. Neska-mutil batzuk erabat zakarki hasi ziren , beraren aurkako irainak plazaratuz, eta ziztu batean bere izen ona galdurik, triste eta isolaturik egonaldi bakarti batean murgildu zen.

Zein da gertaera honek erakus diezagukeena?. Agian, ondo dagoela ospea dugunean, gozatzea, baina gozamenak ez badu mugarik…gure aurka bihur daitekela. Zer uste duzu?